Bəzən böyük dəyişikliklər nə böyük sərmayə ilə, nə də iri korporasiyalarla başlayır - sadə bir ideya, güclü bir inam və məqsədə sadiq bir insan milyonlarla həyatın axarını dəyişə bilir.
Valyuta.az belə nümunələrdən biri olan, Hamdi Ulukayanın hekayəsini araşdırıb.
Hamdi Ulukaya – "Chobani” yoqurt imperiyasının qurucusu
Bəli, bu ifadə metaforik olsa da, Hamdi Ulukaya özü "Chobani" adının türk dilindəki "çoban" sözündən götürüldüyünü açıq şəkildə bildirib və bu seçim təsadüfi deyil.
O "çoban" sözünü sadəlik, təbiilik, zəhmət, məsuliyyət və istiqamətverici liderlik anlayışları ilə bağlayır.
Hamdi Ulukaya – sadə bir çoban ailəsində dünyaya gələn, lakin milyonların etibar etdiyi bir qida brendinin yaradıcısına çevrilən miqrant sahibkar. Onun hekayəsi təkcə biznes uğuru deyil, həm də insan yönümlü liderliyin gücünü göstərən nadir nümunələrdəndir.
"Chobani"nin doğuluşu: bir fabrikin dirçəlişi
2005-ci ildə ABŞ-ın Nyu-York ştatında yerləşir və iflas etmiş bir yoqurt fabrikinin satışa çıxarıldığını görür. Böyük şirkətlər maraqlanmasa da, Ulukaya bu fürsəti görür. Bankdan aldığı 1 milyon dollar kreditlə fabriki satın alır və sadəcə beş nəfərlik bir komanda ilə "Chobani" markasını qurur.
Şirkətin adı türk dilində "çoban" mənasını verən sözə əsaslanır və bu da onun kənd həyatına və sadə köklərinə olan bağlılığını simvolizə edir.
Sürətli yüksəliş və bazar liderliyi
2007-ci ildə ilk məhsullar satışa çıxarıldı. Süni əlavəsiz, təbii və dadlı yunan yoqurtu ABŞ bazarında tezliklə diqqət qazandı. Ulukaya ənənəvi reklama milyonlar xərcləmək əvəzinə, pulsuz dadım kampaniyaları ilə istehlakçını birbaşa məhsulla tanış etdi.
Bu yanaşma uğur gətirdi. 2012-ci ilə qədər "Chobani", ABŞ-da yoqurt bazarında birinci yerə yüksəldi. Hazırda şirkət ildə təxminən 2 milyard ABŞ dolları gəlir əldə edir və 2.000-dən çox əməkdaşı var.
Mülkiyyət və şəxsi sərvət
Hamdi Ulukaya bu gün də "Chobani"nin təxminən 75%-lik səhmdarı olaraq qalır. Qalan hissə bir neçə investor arasında bölünüb. "Forbes" məlumatına görə, 2023-cü ilin sonuna onun şəxsi sərvəti 1,8 milyard dollara yaxın olub.
O, "Chobani"ni ictimai şirkətə çevirməməkdə qərarlıdır. Onun fikrincə, sərbəst sahibkarlıq modeli şirkətin sosial dəyərlərini qorumağa və insan yönümlü qərarlar verməyə imkan verir.
Sosial məsuliyyət: sərvətlə dəyər yaratmaq
Ulukaya sadəcə məhsul satmaqla kifayətlənmir - o, insanlara dəyər verməklə biznes fəlsəfəsini qürur:
Şirkət gəlirlərinin 10%-ni xeyriyyə layihələrinə ayırır.
Hal-hazırda "Chobani"də 300-dən çox qaçqın işlə təmin olunub.
2016-cı ildə işçilərinin 10%-nə şirkət səhmləri bağışladı.
O, "The Giving Pledge" təşəbbüsünə qoşularaq, sərvətinin əhəmiyyətli hissəsini insanlara dəstək üçün sərf edəcəyini bəyan edib.
2015-ci ildə "Tent Foundation" adlı təşkilat yaratdı. Məqsədi - bizneslərin qaçqınlara və məcburi köçkünlərə daha çox dəstək verməsini təşviq etməkdir.
Ulukaya deyir: "Mən inanıram ki, biznes sadəcə mənfəət üçün yox, yaxşılıq üçün də bir güc ola bilər".
Şərhlər