Xəbər lenti

Tənhalıq bir yaşama strategiyası kimi - Yeni araşdırma gözlənilməz nəticələr tapdı
Dünya 23:00 07.05.2025

Tənhalıq bir yaşama strategiyası kimi - Yeni araşdırma gözlənilməz nəticələr tapdı

Alimlərin apardığı yeni tədqiqat göstərib ki, sosial əlaqələrin olması hər zaman sağlamlığa və ömür uzunluğuna müsbət təsir göstərmir. Bu nəticələr, bəzi fərdlərin - o cümlədən insanların - geniş sosial dairəyə can atmamasının səbəblərini anlamağa kömək edir.

Qaynarinfo "Interesting Engineering" portalına istinadən xəbər verir ki, Dian Fossi Qorilla Fondu, Ekseter və Sürix universitetlərinin tədqiqatçıları Ruandadakı Vulkanlar Milli Parkında yaşayan 164 qorilla üzərində 20 ildən çox davam edən müşahidələr aparıblar. Onlar müəyyən ediblər ki, sosial aktivlik fərqli cins və fərdlərdə sağlamlıq və ömür uzunluğu baxımından müxtəlif nəticələr doğura bilər.

Sürix Universitetinin baş elmi işçisi və tədqiqatın əsas müəllifi Robin Morrison deyib: "Güclü sosial əlaqələr çox zaman faydalı olur, lakin bəzən əks təsir göstərə bilər. Dişi qorillalarda belə əlaqələr xəstəliklərin daha az olması ilə əlaqələndirilir, amma erkəklərdə bunun əksi müşahidə olunur. Bu fərqin səbəbi hələ dəqiq bilinmir, lakin təkcə infeksiya ötürülməsi ilə bağlı olmadığı ehtimal olunur".

Alimlər qorillaların sosial həyatında əsas əlaqələrin gücü, qrupa inteqrasiya səviyyəsi, qrupun ölçüsü və münaqişə dərəcəsi kimi meyarları təhlil ediblər. Onların nəticəsinə görə, "optimal" davranış üslubu bir çox amillərdən - cins, yaş və nəsil sahibi olub-olmamaqdan - asılıdır.

Tədqiqatda iştirak edən alim Sem Ellis isə bildirib: "İnsanlar və digər sosial məməlilər arasında sosial mühit, sağlamlıq və uzunömürlülüyün əsas göstəricilərindən biridir. Amma bizim araşdırmamız göstərdi ki, sosial əlaqələrin aktiv və güclü olması hər zaman üstünlük gətirmir. Bəzi hallarda əvvəlcə mənfi kimi görünən sosial davranış xüsusiyyətləri əslində həyati üstünlüklər qazandıra bilər".

Alimlər dörd fərqli qorillanın həyat hekayələrini də araşdıraraq, onların sosial strategiyaları arasındakı fərqləri vurğulayıblar:

Qutanqara - yetkin dişi qorilla, qrupdakı digər üzvlərlə yaxşı münasibətlər saxlayır, lakin vaxtının çoxunu balalarına həsr edir. O, araşdırmada ən uğurlu ana kimi tanınıb.

Meqqi - keçmiş dominant dişi, aqressiyanı və qayğını birləşdirirdi. Qrupun erkək lideri öldükdən sonra liderliyi üzərinə götürüb və nadir rast gəlinən bir qadın lider nümunəsidir.

Titus - "gümüşbel” (dominant) erkək, erkən yaşda valideynlərini və qrupunu itirib, lakin 15 yaşında lider olub və 20 il ərzində bu mövqeyini qoruyub. Sakit və müdrik xarakteri ilə seçilib.

Kantsbi - başqa bir "gümüşbel” erkək qorilla, 22 il ərzində liderliyini qoruyaraq rekord qırıb. Ən azı 28 balanın atası olub, barışçıl və nüfuzlu bir lider kimi tanınıb.

Tədqiqatçılara görə, bu fərqli həyat yolları göstərir ki, əlaqəyə yönəlmək, liderlik, aqressiya və ya barış yaratmaq kimi müxtəlif sosial strategiyalar fərqli kontekstlərdə uğura və ya uğursuzluğa səbəb ola bilər.

Aydın

Sorğu

Saytda hansı materialların daha çox olmasını istərdiniz?
--> -->